هرزهخواری (Pica) با خوردن مواد غیرمغذی تعریف میشود. معمولا با ناهنجاری زیستی خاصی قابل توجیه نیست و در بسیاری موارد فقط با بروز مشکلات طبی از قبیل انسداد یا عفونت روده و یا مسمویتهایی مثل مسمومیت با سرب شناسایی میشود. هرزهخواری در اختلالات طیف اوتیسم یا کمتوانی ذهنی شایعتر است. ممکن است در کودکان خرسال، نوجوانان یا بزرگسالان بروز کند؛ اما طبق راهنمای تشخیصی حداقل سن تشخیص این بیماری ۲ سال است، چون به دهان بردن و تصادفا بلعیدن اشیاء در میان شیرخواران پدیدهای رایج و از نظر تکاملی بهنجار است. گاهی ممکن است هرزه خواری با باورهایی فرهنگی مبنی بر وجود خواص دارویی و معنوی در برخی مواد غیرمغذی همراه باشد؛ این رفتار، اختلال هرزهخواری تشخیص داده نمیشود. انواع خاصی از هرزهخواری مانند خوردن نشاسته یا خوردن خاک در زنان باردار گزارش شده است.
درصد شیوع این اختلال مشخص نیست. در یک مطالعهی بزرگ، گزارش شد که ۷۵ درصد شیرخواران ۱۲ ماهه و ۱۵ درصد نوپاهای ۲ تا ۳ ساله مواد غیرمغذی در دهان خود میگذارند که البته رفتاری طبیعی است و معمولا منجر به بلع نمیشود. به نظر میرسد هرزهخواری هر دو جنس را به یک میزان مبتلا میکند.
این اختلال در کودکان خردسالی که رشد اجتماعی و گفتاری آنها تاخیر داشته شایع تر است. تعداد قابلتوجهی از نوجوانان مبتلا به هرزهخواری، دارای علایم افسردگی بوده و مواد مخدر مصرف میکنند. در گزارشهای موردی نادری، کمبودهای تغذیهای بعضی از مواد معدنی نظیر ید یا آهن عامل این اختلال مطرح شده است. برای مثال ویار برای خاک و یخ، گاهی با کمبود آهن و روی مرتبط است. محرومیت و غفلت والدین، فقدان نظارت و تغذیهی ناکافی میتوانند خطر بروز هرزهخواری را افزایش دهند.
قدم اول در درمان هرزهخواری این است که موقعیت هایی که فرد در آن ها این کار را انجام میدهد شناسایی کنیم. اگر هرزهخواری با غفلت یا بدرفتاری همراه باشد، این شرایط باید فورا اصلاح شوند. احتمال مواجهه با مواد سمی مانند سرب هم باید حذف شود. درمان قطعیای برای این اختلال وجود ندارد و اکثر درمانها متمرکز بر آموزش و تعدیل رفتارند. فنون رفتاری از جمله تقویت مثبت، الگوسازی، شکلدهی و جبران افراطی نیز مورد استفاده قرار گرفتهاند. هرزهخواری بیشتر در محیطهای فقیر دیده میشود. برطرف ساختن کمبود مواد معدنی نظیر آهن و روی گاهی سبب حذف هرزهخواری شده است. عوارض پزشکی (مثل مسمومیت با سرب) که در اثر هرزهخواری ایجاد شده نیز باید درمان شوند.
منبع:
Sadock, B. J., Sadock, V. A., & Md, R. P. (2014). Kaplan and Sadock’s Synopsis of Psychiatry: Behavioral Sciences/Clinical Psychiatry (Eleventh ed.). LWW.