کودک شما پیش از آنکه صحبت کند، چیزهای زیادی در مورد زبان یاد می‌گیرد، او حتی قبل از به دنیا آمدن، در رحم شما زبان را شنیده است. در سال اول، حوزۀ مهارت‌های زبانی نوزادان بسیار پیشرفت می‌کند. خواهید دید که کودکتان با ژست‌ها، غان‌وغون کردن و حتی خنده‌هایش با شما ارتباط برقرار می‌کند.

ارتباط غیر کلامی بسیار مهم است، زیرا کوچولوی شما هنوز توانایی بیان خواسته‌ها و نیازهای خود را با کلمات ندارد. اینجاست که اشاره کردن وارد صحنه می‌شود. اشاره کردن یکی از اولین روش‌های ارتباطی نوزادان است، قبل از اینکه بتوانند مقاصد خود را با کلمات بیان کنند. این رفتار می‌تواند از 9 تا 18 ماهگی نوزاد شروع شود.

اشاره کردن ممکن است ساده به نظر برسد، اما اینطور نیست. پژوهش‌های اخیر توانسته‌اند نظریات جالبی در مورد اشاره کردن کودکان نوپا ارائه دهند. یک پژوهش که در آلمان انجام شد، این رفتار را کودکان 12 ماهه مورد بررسی قرار داد. نتایج نشان داد که وقتی بزرگ‌ترها توجه و علاقۀ زیادی به نوزاد نشان می‌دهند، نوزاد به دفعات بیشتری عمل اشاره کردن را انجام می‌دهد و تا موقعی که به او توجه نکنند به این کار ادامه می‌دهد.

این موضوع به ما می‌گوید که کوچولوی شما می‌تواند از طریق اشاره کردن، افکار خود را با دیگران به اشتراک بگذارد و حتی سعی کند با این حرکت ساده روی آن‌ها تأثیر بگذارد. نوزادان می‌خواهند دنیای خود را با دیگران به اشتراک بگذارند. اشاره کردن پایۀ محکمی برای یادگیری زبان می‌سازد و همچنین می‌تواند به عنوان یک مهارت دربردارندۀ مقاصد اجتماعی تعبیر شود.

کوچولوی شما می‌تواند از اشاره کردن منظورهای متفاوتی داشته باشد. او می‌تواند به رویدادهای گذشته یا آینده اشاره کند، در مورد چیزهایی که دیگر وجود ندارند «صحبت» کند، چیزی را که شما با اشاره بیان می‌کنید استنباط کند و بیشتر از همه، تجربیاتش را به اشتراک بگذارد. بسته به قصد و منظور، سه نوع اشاره وجود دارد:

• اشارۀ اِخباری: اشاره به یک چیز مطلوب. این زمانی اتفاق می‌افتد که فرزند شما به چیزی اشاره می‌کند تا آن را به کسی نشان دهد.
• اشارۀ امری: این زمانی است که کوچولوی شما به چیزی که می‌خواهد اشاره می‌کند، با این توقع که آن را به او بدهید.
• اشاره برای توجه مشترک: وقتی کودک به چیزی اشاره می‌کند، با این کار توجه شما را به آن چیز جلب می‌کند؛ این یکی از اولین نشانه‌های تعامل اجتماعی است.

اشاره معانی متفاوتی دارد، بنابراین کوچولوی شما در این مرحله از این مهارت زیاد استفاده خواهد کرد. برای کمک به او در به دست آوردن این مهارت، با رفتار خود به او الگو دهید. وقتی در مورد یک شیء صحبت می‌کنید، همزمان به آن اشاره کنید. خواهید دید که کودکتان چگونه خود به خود شروع به انجام این کار می‌کند. همچنین می‌توانید با واکنش نشان دادن به اشاره کردنِ او، تشویقش کنید. سؤال بپرسید، بخندید، یا اشیائی را که به آن‌ها اشاره می‌کند به او بدهید.

اشاره کردن اولین راه کوچولویتان برای شریک شدن چیزها با شماست. شما مهم‌ترین بزرگسالی هستید که با او در تعامل و ارتباطید. نحوۀ تعامل شما با کودکتان رشد زبان او را در این سال‌های بسیار مهم اولیه تعیین می‌کند. بنابراین، اشاره کردن نقطۀ عطفی مهم است که راه را برای رشد و توسعۀ زبان هموار می‌کند.