سوادآموزی: اهمیت واج‌شناسی
بین ۳ تا ۵ سالگی، توانایی‌های مربوط به سوادآموزی کودکان پیش‌دبستانی شروع به رشد می‌کند و در نتیجه پایۀ خواندن و نوشتن و همچنین ورود به دوران تحصیلی را برای کوچولویتان فراهم می‌کند. متخصصان مهم‌ترین مهارت برای یادگیری خواندن و نوشتن را دانستن آواها عنوان می‌کنند؛ به عبارت دیگر، توانایی در تشخیص تک‌تک واحدهای صوتی سازندۀ کلمات پایه و اساس خواندن و نوشتن هستند. این دانش در آینده می‌تواند منجر به بهتر شدن سطح یادگیری خواندن و نوشتن کودک شما شود.
زمانی که کودک شما بتواند صداهای متفاوتی که می‌شنود را از هم جدا کند و تشخیص دهد، دیگر می‌تواند این صداها را به تصاویری که می‌بیند، در قالب کلمات و حروف، ربط دهد؛ بنابراین، به‌جای اینکه تنها نام حروف الفبا را با کودک خود کار کنید، صداهای مختلف هرکدام از آن‌ها را به او یاد بدهید. به عنوان مثال، به جای اینکه فقط حرف «الف» را بیان کنید، بگویید: « آ اَ اِ اُ »
بازی‌های کوتاه و سرگرم‌کننده‌ای وجود دارد که می‌توانید در خانه آن‌ها را امتحان کنید تا کودکتان کم‌کم یاد بگیرد که چگونه آواهای کلمات را تشخیص دهد. مثلاً:
جداسازی آواها را تمرین کنید و از آن‌ها بخواهید صداهایی را که در کلمات می‌شنوند به شما بگویند. به خاطر داشته باشید که در اینجا تمرکز روی املای درست کلمات نیست، بلکه روی صداهایی که کلمات را می‌سازند تمرکز می‌کنیم. کلمۀ سگ دارای سه صدا (اصطلاحاً واج یا آوا) است: «س»، «ــَـ» و «گ»
اولین صدای یک کلمه را برای ساختن یک کلمۀ جدید دیگر تغییر دهید. به عنوان مثال، صدای «پ» را در «پر» به «س» تغییر دهید تا کلمۀ «سر» را بسازید.
تلاش کنید که با کلمات قافیه بسازید و گاهی آن‌ها را با کودک خود تمرین کنید. این فعالیت می‌تواند یک راه سرگرم‌کننده برای گذراندن زمان باشد و در عین حال دانش واجی کودک شما را افزایش دهد.
به کوچولوی خود کمک کنید که به کلماتی که با حروف یکسان شروع می‌شوند، فکر کند. به عنوان مثال، کلماتی را به بگویید که با صدای «م» شروع می‌شوند مانند «مامان»، «میوه» و…
برای کودکتان شعر بخوانید. دنبال کتاب‌هایی باشید که خواندن آن‌ها با صدای بلند سرگرم‌کننده باشد. این نوع داستان‌ها و شعرها به راحتی در یاد می‌مانند.
